1PL, 2PL, 3PL, 4PL, 5PL Trong Logistics Là Gì?

Trong thời đại thương mại điện tử bom nổ, chuỗi cung ứng và hậu cần ngày càng trở nên phức tạp và đóng gói vai trò rồi sẽ dừng lại trong hoạt động kinh doanh. Để vận hành hiệu quả, các doanh nghiệp không chỉ cần quản lý nội bộ tốt mà còn cần sự hỗ trợ từ các chuyên gia logistics đối tác. Đây chính là lý do tạo ra các khái niệm như 1PL, 2PL, 3PL, 4PL và 5PL ngày càng được nhắc đến nhiều hơn. Vậy 1PL, 2PL, 3PL, 4PL, 5PL trong logistics là gì ? Chúng ta khác nhau như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết qua bài viết sau đây.

1PL (First Party Logistics) – Logistics bên trong doanh nghiệp

1PL (First Party Logistics) là cấp độ đơn giản nhất trong logistics. Đây là khi một doanh nghiệp tự mình thực hiện toàn bộ hoạt động chuyển, lưu kho và phân phối hàng hóa mà không cần hỗ trợ từ bên thứ ba. Doanh nghiệp sẽ sở hữu các phương tiện tiện vận tải, kho bãi và đội ngũ nhân lực để đảm bảo vận hành diễn đàn ra trơn tru.Ví dụ: Một công ty sản xuất thực phẩm có xe tải riêng để hàng từ nhà máy đến siêu thị và có kho lưu trữ riêng tại từng địa điểm phân phối.Ưu điểm của 1PL là doanh nghiệp có toàn quyền kiểm soát hoạt động hậu cần, tuy nhiên nhược điểm là chi phí đầu tư và mở rộng nếu thị trường thay đổi.

2PL (Second Party Logistics) – Dịch vụ vận chuyển tải và kho bãi vận chuyển

2PL (Second Party Logistics) là mô hình doanh nghiệp thuê một nhà cung cấp dịch vụ hậu cần thực hiện một phần công đoạn trong chuỗi cung ứng, thường là vận chuyển hoặc lưu kho.Ví dụ: Doanh nghiệp thuê một công ty vận tải chuyên sâu hàng hóa từ kho đến các điểm bán lẻ, nhưng vẫn tự quản lý kho bãi và lập kế hoạch giao hàng.2PL được xem là bước tiến trình giúp doanh nghiệp giảm chi phí đầu tư vào tầng, tăng tính linh hoạt trong hoạt động. Tuy nhiên, doanh nghiệp vẫn phải quản lý và điều phối các hoạt động logistics.

3PL (Third Party Logistics) – Gói dịch vụ hậu cần

3PL (Third Party Logistics) là mô hình phổ biến nhất hiện nay, trong đó doanh nghiệp thuê một bên thứ ba để quản lý toàn bộ hoặc phần lớn các hoạt động hậu cần như vận chuyển, kho bãi, đóng gói, quản lý đơn hàng, giao hàng cuối cùng...Ví dụ: Một công ty thương mại điện tử thuê đơn vị 3PL để tiếp tục nhận đơn hàng, lưu trữ hàng trong kho, đóng gói và giao tiếp đến tận tay khách hàng.Ưu điểm lớn nhất của 3PL là giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, chi phí và tập trung vào cốt lõi hoạt động như tiếp thị, phát triển sản phẩm. Đồng thời, các đơn vị 3PL thường có hệ thống công nghệ và quy trình chuyên nghiệp, giúp tối ưu hóa hiệu suất vận hành.

4PL (Fourth Party Logistics) – Quản lý tổng thể ứng dụng chuỗi

4PL (Fourth Party Logistics) không chỉ cung cấp dịch vụ logistics mà vẫn đảm bảo vai trò tư vấn, quản lý và tối ưu toàn bộ chuỗi cung ứng cho doanh nghiệp.Khác với 3PL chỉ thực hiện logistics theo yêu cầu, 4PL sẽ đứng ở vị trí trung gian giữa doanh nghiệp và các nhà cung cấp dịch vụ logistics (bao gồm cả 3PL) để điều phối, giám sát, phân tích dữ liệu, giải quyết vấn đề chiến lược.Ví dụ: Một doanh nghiệp để thuê đơn vị 4PL thiết kế lại toàn bộ cung cấp chuỗi, từ nguồn cung cấp nguyên liệu cho hoạt động cuối cùng, nhằm giảm chi phí và tăng hiệu quả. Mô hình này thường phù hợp với các công ty lớn, hoạt động đa quốc gia, cần hoạt động cao và phân tích dữ liệu chuyên sâu.

5PL (Hậu cần bên thứ năm) – Logistics dựa trên mạng lưới công nghệ và tối ưu

5PL (Fifth Party Logistics) là cấp độ cao nhất trong hệ thống logistics, nơi mà nhà cung cấp dịch vụ không chỉ điều phối mà còn tích hợp công nghệ, dữ liệu lớn (Big Data), trí tuệ nhân tạo (AI) và tự động hóa để thiết kế và vận hành chuỗi cung ứng hiệu quả, có thể tự động thích nghi theo thời gian thực. Điểm nổi bật của 5PL là khả năng tối ưu hóa mạng lưới hậu cần không chỉ chọn một doanh nghiệp mà cho cả hệ thống khách hàng, từ nhiều khác nhau.Ví dụ: Một nền tảng thương mại điện tử xuyên biên giới sử dụng đơn vị 5PL để tự động hóa toàn bộ quá trình hậu cần từ lựa chọn đối tác vận chuyển, tối ưu tuyến đường giao hàng đến theo dõi hàng hóa theo thời gian thực và phân tích hành vi tiêu dùng để dự đoán nhu cầu.5PL đang trở thành thành xu hướng Tinh tế trong thời gian chuyển đổi số và kinh tế số, nơi dữ liệu và tốc độ là thoải mái sống còn.

Qua bài viết này, hy vọng bạn đã hiểu rõ 1PL, 2PL, 3PL, 4PL, 5PL trong logistics là gì và sự khác biệt giữa các mô hình này. Mỗi cấp độ hậu cần phù hợp với từng loại hình doanh nghiệp khác nhau, tùy theo quy mô, ngành nghề và chiến lược phát triển. Việc lựa chọn mô hình phù hợp sẽ giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, nâng cao hiệu suất và tăng tính cạnh tranh trên thị trường.Trong tương lai, khi công nghệ tiếp tục phát triển và hành vi tiêu dùng thay đổi nhanh, các doanh nghiệp cần cân nhắc ứng dụng mô hình 4PL hoặc 5PL để đáp ứng xu hướng hiện đại hóa cung cấp ứng dụng, đảm bảo hoạt động và bền bỉ cho hoạt động kinh doanh lâu dài.